Mutacja – operator przeszukiwania przestrzeni rozwiązań za pomocą algorytmu ewolucyjnego.
Polega na losowej zmianie wartości niektórych (lub wszystkich) genów reprezentujących osobnika. Ma ona za zadanie zwiększyć różnorodność osobników w populacji, czyli zapobiegać przedwczesnej zbieżności algorytmu oraz eksplorować przestrzeń rozwiązań. Mutacja zachodzi z pewnym przyjętym prawdopodobieństwem – zazwyczaj rzędu 1%. Jest ono niskie, ponieważ zbyt silna mutacja przynosi efekt odwrotny do zamierzonego: zamiast subtelnie różnicować dobre rozwiązania – niszczy je. Stąd w procesie ewolucji mutacja ma znaczenie drugorzędne, szczególnie w przypadku długich chromosomów. Może być zarówno operatorem lokalnym (jak w algorytmach genetycznych), jak i operatorem globalnym (jak w strategiach ewolucyjnych).
W algorytmie genetycznym, zależnie od metody kodowania genotypu, może wyglądać następująco: